Kim jest doradca restrukturyzacyjny?

Doradca restrukturyzacyjny to nowa instytucja wprowadzona przez ustawę Prawo Restrukturyzacyjne obowiązującą od początku 2016 roku. Doradca restrukturyzacyjny jest osobą fizyczną, która uzyskała odpowiednią licencję. Doradcą restrukturyzacyjnym może być również spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem lub reprezentujący spółkę członkowie zarządu posiadają licencję doradcy restrukturyzacyjnego.

Licencja doradcy restrukturyzacyjnego daje osobie ją posiadającej szereg uprawnień. W postępowaniach restrukturyzacyjnych są to uprawnienia nadzorcy i zarządcy, z kolei w postępowaniach upadłościowych – uprawnienia syndyka. Oczywiście licencja doradcy restrukturyzacyjnego umożliwia też wykonywanie doradztwa restrukturyzacyjnego, w tym dawania porad i udzielania opinii oraz wyjaśnień. Doradca restrukturyzacyjny może również świadczyć inne usługi powiązane z restrukturyzacją i upadłością. 

Jakie warunki powinien spełniać doradca restrukturyzacyjny?

Z racji charakterystyki tej roli, osoba pełniąca funkcję doradcy restrukturyzacyjnego musi posiadać szerokie, interdyscyplinarne przygotowanie. Konieczne w tej roli jest posiadanie wiedzy ekonomicznej i finansowej, a także z zakresu różnych dziedzin prawa: spółek handlowych, podatkowego i cywilnego. Poziom wspomnianej wiedzy musi być wystarczający, żeby doradca restrukturyzacyjny wykonywał różnorodne czynności powiązane z procesem restrukturyzacyjnym i upadłościowym.

Charakterystyka działań doradcy restrukturyzacyjnego – czyli czynności związanych z zarządzaniem w sytuacjach krytycznych i kryzysowych, ale też komunikacją, negocjacjami oraz braniem odpowiedzialności za decyzje – wymusza posiadanie przez osobę pełniącą tę funkcję odpowiednich umiejętności twardych i miękkich. Istnieją również ustawowe wymagania dla kandydatów na stanowisko doradcy restrukturyzacyjnego. Dwa podstawowe to: 1. Zaliczenie stosownego egzaminu państwowego, skupiającego się na ekonomiczno-prawnych aspektach powiązanych z postępowaniami upadłościowymi i restrukturyzacyjnym; 2. Posiadanie doświadczenia minimum trzyletniego związanego z zarządzaniem majątkiem upadłego, przedsiębiorstwem lub jego częścią. Doświadczenie to musi dotyczyć okresu piętnastu lat przed ubieganiem się o licencję doradcy restrukturyzacyjnego. 

Co jest zadaniem doradcy restrukturyzacyjnego?

Doradca restrukturyzacyjny ma za zadanie udzielenie podczas postępowania restrukturyzacyjnego wsparcia, które umożliwi prawidłową i sprawną restrukturyzację. Powinien on też zadbać o właściwe wykorzystanie aparatury charakterystycznej dla postępowania restrukturyzacyjnego.
Rola doradcy restrukturyzacyjnego jest zależna od typu postępowania.

W postępowaniu o zatwierdzenie układu staje się on nadzorcą układu i powinien pełnić rolę osoby odpowiedzialnej za obsługę formalno-merytoryczną całego procesu. W ramach powyższego można wyszczególnić między innymi pracę nad planem restrukturyzacyjnym, propozycjami układowymi czy opracowaniem dokumentacji.

W przyspieszonym postępowaniu układowym oraz postępowaniu układowym doradca restrukturyzacyjny stanowi nadzorcę sądowego. W tych typach postępowań musi on udzielić przedsiębiorcy zgody na dokonanie działań przekraczających zwykły zarząd. Jeśli ustawa formułuje konieczność zatwierdzania danych działań przez radę wierzycieli lub sędziego-komisarza, powyższe uprawnienia doradcy restrukturyzacyjnego są ograniczone.

W przypadku postępowania sanacyjnego rolą doradcy restrukturyzacyjnego jest samodzielne zarządzanie restrukturyzowanym przedsiębiorstwem.